Göç Araştırmaları Derneği Şubat 2024 Bülteni

GAR BÜLTEN

Şubat 2024 

Herkese merhaba.

Şubat ayında gündemimiz, 6 Şubat 2023 depremlerinin yıldönümü dolayısıyla depremin gerçekleştiği  kentlerde yaşayan ve deprem dolayısıyla göç etmek zorunda kaldıkları kentlerde ayakta kalmaya çalışan insanların temel sorunları oldu. Depremde yaşamını yitirenler anılırken aynı zamanda bir yıl boyunca barınma, göç, sağlık, eğitim, altyapı, temel hak ve hizmetlere, geçim kaynaklarına erişim gibi temel konularda atılmayan adımlar ve katmerlenen sorunlar tartışıldı.  GAR olarak biz de özellikle görmezden gelinen ya da ayrımcı söylem ve pratiklere maruz kalan mülteci ve göçmenlerin yaşadıkları sorunları gündeme getirmeye çalıştık. 

Almanya’nın Hanau şehrinde, göçmen kökenli 9 kişinin, 19 Şubat 2020’de ırkçı bir saldırıyla hayatını kaybetmesinin üzerinden tam 4 yıl geçti. Saldırıda hayatını kaybedenlerin yakınlarının hissettiği acı tazeliğini korurken, adalet talebi devam ediyor.

İçişleri Bakanlığı tarafından göçmenlere karşı yürütülen denetimler artarak devam ediyor. Bakan Yerlikaya, 1 Aralık 2023 itibarıyla 30 büyük şehirde başlayan faaliyete başlayan mobil göç noktası araçlarının sayısının Şubat ayında İstanbul’da 103’e,  toplamda 162’ye ulaştığını ve Türkiye genelinde bu araçlarla yapılan kontrollerde 61 bin 429 kişinin “düzensiz göçmen” olduğunun tespit edildiğini ve bu kişiler hakkında sınır dışı işlemlerinin başlatıldığını açıkladı. Yakalanan göçmenlerin Geri Gönderme Merkezlerinde maruz kaldıkları kötü muamele ve sınır dışı işlemlerinde yaşanan hak ihlalleri konusunda barolar ve avukatlardan ciddi eleştiriler gelmeye devam ediyor.

31 Mart yerel seçimlerine doğru göçmenler bazı siyasi partilerin söylemlerinde ön planda olmaya devam ediyor. 2023 seçimleri kadar olmasa da, yerel seçim atmosferi göçmen ve mülteci karşıtlığını arttırıyor.

Baharın herkes için daha güzel günler getirmesi dileğiyle, iyi okumalar.

ŞUBAT AYINDA NELER YAPTIK? 

6 Şubat 2023’te yaşadığımız büyük deprem felaketinin yıldönümünde GAR olarak bir açıklama yayınladık. Açıklamayı bu linkten okuyabilirsiniz.

GAR Blog kapsamında 6 Şubat 2023 Depremleri yıldönümü sebebiyle GAR Deprem Dosyası hazırladık.

6 Şubat Depremleri ile ilgili hafta boyunca GAR’ın Göç ve Deprem Başlıklı raporlarından sosyal medyada paylaşımlarda bulunduk.

GAR Lisansüstü Araştırmacı Destek Programı, 6 Şubat tarihinde Deniz Sert, Didem Danış ve Polat Alpman’ın katılımıyla gerçekleştirilen son oturum ile tamamlandı.

Göç Araştırmaları Derneği Strateji Belgesi (2024-2026) internet sitemizde yayımlandı. Bu linkten ulaşabilirsiniz.

Üyelerimizden Polat Alpman, 16-18 Şubat 2024 tarihlerinde Mülteci Hakları Koordinasyonu ile birlikte Şanlıurfa Barosu’nun daveti üzerine Şanlıurfa’da gerçekleşen Geçici Barınma Merkezleri ve Geri Gönderme Merkezlerinde yaşanan hak ihlalleri, işkence iddialarının ele alındığı toplantıya katıldı. Bu toplantı sonunda; Tüm Göçmen İşçilerin ve Aile Fertlerinin Haklarının Korunmasına Dair Uluslararası Sözleşme’yle ilgili Türkiye’deki durumu özetleyen ve Evrensel Periyodik İnceleme (EPI) için Türkiye’nin 2020’de yapmayı taahhüt ettiği konularla ilgili iki ayrı rapor yazılmasına karar verildi.

Üyemiz Polat Alpman, İşkence Karşıtı Dünya Koalisyonu (OMCT) tarafından 24 ve 25 Şubat tarihlerinde düzenlenen İşkenceye Karşı Komite’nin (İKK) 80. Oturumuna Yönelik Çalıştay’a katıldı. Toplantıda başarılı alternatif raporlamanın temelini oluşturan ilkeler, raporlama sürecinde karşılaşılan zorluklar ve bunlarla baş etme yolları, İKS'nin bireysel şikayet mekanizması ele alındı. Birleşmiş Milletler’in, işkence ve kötü muamele içeren vakaların etkili bir şekilde tanınması ve telafi edilmesi için hukukçular ve sivil toplum örgütleri için var olan bazı araçları hakkında bilgilendirme yapıldı ve vakalar üzerine tartışmalar yapıldı. OMCT tarafından sistematik olarak veri toplamak ve ülkelerin işkence ve kötü muamele konusundaki performanslarını değerlendirmek için geliştirilen yenilikçi bir araç olan İşkence Indeksi (INDEX of torture) projesi tanıtıldı.

Üyemiz Esra Demirkol Colosio, GAR adına, Dünya Evimiz Uluslararası Dayanışma Derneği'nin 13 Şubat’ta gerçekleşen “Ankara’da Göç Alanında Hizmet veren Kurumlarla İşbirliğinin Arttırılması” başlıklı etkinliğine ve Ayrımcılığa Karşı Ağ'ın 28 Şubat’ta gerçekleşen toplantısına katıldı.

GAR Blog

GAR Blog’da Deprem Dosyası kapsamında bir yazı ve bir söyleşi yayınladı. Suriyeli film yapımcısı, araştırmacı ve sanatçı olan Sally Hllouby tarafından yazılan “Bir Yıl Sonra, Tekrar Arada Olmak: Korku, Kaçış ve Yerleşme” başlıklı yazı, İngilizce olarak da yayımlandı. GAR çalışanı Buket Özdemir Dal tarafından gerçekleştirilen söyleşi “Yıkımdan Yükselen Dayanışma:Maya Derneği Başkanı Volkan Gültekin ile 6 Şubat Depreminin Birinci Yılına Dair Söyleşi” başlığıyla yayınlandı.

GAR Blog’da yukarıda paylaşılan yazıların yanı sıra Şubat ayında yayınlanan üç ayrı yazı daha yayınlandı. Mansur Seyitoğlu’nun refakatsiz çocuk göçmenleri ele aldığı “Çocuk Göçünde Temsilsizlik ve Engeller: Refakatsiz Çocukların Göz Ardı Edilen Hikayesi” başlıklı yazısına bu linkten, Öykü Öztürk’ün yüksek lisans tezine dayanarak yazdığı “Sahra-altı Afrikalıların İstanbul’daki Müzik ve Dans Etkinlikleri” başlıklı yazısına bu linkten ve Berhudan Şamar’ın, John Berger ve Jean Mohr’un “Yedinci Adam: Avrupa’da Bir Göçmen İşçinin Hikayesi” kitabına dair değerlendirmesine bu linkten ulaşabilirsiniz.

ÜYELERİMİZDEN HABERLER 

Besim Can Zırh, 16 Şubat tarihinde Perspektif Dergi’nin hazırladığı instagram canlı yayınına katılarak Avrupa’da yıllarca eğitim görmüş veya çalışmış kişilerin Türkiye’ye kesin dönüş kararı ve bu kararı etkileyen faktörler üzerine konuştu. Ayrıca 28 Şubat tarihinde Aposta’da “Ankara İçinde Yeşil Bir Gemi: ODTÜ” başlıklı yazısı yayınlandı. Bu linkten okuyabilirsiniz.

Üyemiz Dr. Besim Can Zırh’ın Perspektif için kaleme aldığı “Gurbetin “Kader” Olduğu Bir Dünyada Geri Dönüş Mümkün mü?” yazısına bu linkten ulaşabilirsiniz.

Üyelerimiz  Didem Danış,  Besim Can Zırh, Lülüfer Körükmez ve Dr. Cansu Akbaş-Demirel'in de katkı verdiği, İbrahim Soysüren ve Mustafa Poyraz'ın derlediği "Göç Araştırmalarında Yöntem: Örnek Nitel Araştırma Deneyimleri" kitabı yayımlandı. Ayrıntılara bu linkten ulaşabilirsiniz.

Üyelerimiz Dr. Gülay Uğur Göksel ve Dr. Besim Can Zırh, The COST Action - “Connecting Theory and Practical Issues of Migration and Religious Diversity" (COREnet) kapsamında 24 Mayıs tarihinde düzenlenecek “State and Religious Actors’ Perspectives on Refugees: Discrepancies and Overlaps in their Narratives” başlıklı toplantıya katılıyorlar.

Üyemiz Dr. Didem Danış, 10 Şubat 2024 tarihinde Uluslararası Af Örgütü tarafından Tütün Deposunda düzenlenen “Deprem Ne Kadar Sürer?” başlıklı toplantıya “Deprem ve Yerinden Edilme” başlıklı konuşma ile katıldı. Ayrıntılara bu linkten ulaşabilirsiniz.

Üyemiz Dr. Didem Danış, 16 Şubat Cuma günü İstanbul Politikalar Merkezi ve Arayüz Kampanyası tarafından Minerva Han’da düzenlenen “Gençlerin Göçü” başlıklı yuvarlak masa toplantısında beyin göçü konusunda sunuş yaptı.