Göç Araştırmaları Derneği

Gönüllü Yönetimi Politika Belgesi* 

GAR zorla yerinden edilmiş kişilerin, göçmenlerin ve mültecilerin maruz kaldığı hak ihlallerini görünür kılmak için araştırma yapar, seminer ve eğitimler yoluyla bu bilgileri yaygınlaştırır. Din, dil, ırk, cinsiyet, cinsel yönelimi, cinsiyet ifadesi, vatandaşlık statüsü üzerinden yapılan ayrımcılıklara karşı çıkarak birlikte yaşama ve haklara eşit ve adil erişim perspektifiyle faaliyet yürütür. Göç ve iltica alanında yapılan araştırmalar hakkında bilgi sahibi olmak, nitel göç araştırmalarındaki yöntem tartışmalarını öğrenmek ve sivil alanda göçmen ve mülteciler hakkında hak temelli eleştirel bilgi üretimine dahil olmak isteyen herkes GAR gönüllüsü olabilir. GAR’a yapılacak başvurunun ardından, gönüllülük süreci dernekle birlikte kararlaştırılır ve planlanır. Bu politika belgesi, gönüllülerin GAR'la birlikte çalıştıkları süre boyunca haklarını ve yükümlülüklerini tanımak üzere oluşturulmuştur. 

Gönüllü tanımı: Genelde göç araştırmalarına, özelde GAR'ın çalışma alanlarına ve faaliyetlerine ilgi duyan, kendi ilgi ve becerileri doğrultusunda kâr amacı ya da maddi çıkar beklentisi gütmeksizin dernek çalışmalarına katkıda bulunacak kişilerdir.

Kimler gönüllü olabilir: Özellikle yaş, cinsiyet, dil, din, inanç, cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, engellilik, vatandaşlık, siyasi görüş, sosyal statü, etnik köken veya siyasi görüş ayrımı yapılmaksızın kurumla iş tanımı (bkz.: Madde 7)  üzerine anlaşan ve oryantasyon sürecini tamamlayan herkes gönüllü olabilir. Örgüt faaliyetleri ve politikaları kapsamında 18-30 yaş arası gençlere/öğrencilere/çalışanlara öncelik verilebilir.

Gönüllülük süresi: Gönüllülük en az üç ay olmalıdır. Daha uzun gönüllülük süreleri başvuru sürecinde kararlaştırılabilir.

Gönüllü hakları

a. Derneğin amaç ve faaliyetlerine uygun olacak şekilde gönüllülük yapmak isteyen herkes gönüllülük başvurusu yapabilir.
b. Gönüllülüğün süresi kurum ve gönüllü arasında yürütülecek tartışma sürecinin ardından belirlenir.
c. Gönüllü çalışmalar, dönemsel bazda, proje bazında ya da etkinlik ve faaliyet bazında olabilir.
d. Gönüllü, kurumun her türlü talebini yanıtlamayı taahhüt etmek ya da her görevi üstlenmek zorunda değildir; katılacağı faaliyetleri özgür iradesi ile seçme şansına sahiptir.
e. Gönüllüler, kurumu önceden bilgilendirmek koşuluyla gönüllülüğe ara verme ya da sonlandırma hakkına sahiptir.
f.  Gönüllü adayı, gönüllü faaliyetlerine başlamadan önce derneğin misyonu, faaliyetleri, iletişim politikası, faaliyetlerin işleyiş prensipleri hakkında oryantasyon alır. Gönüllü, oryantasyon sürecinde ve sonrasında sorularını ilgili koordinatöre sorabilir.
g. Gönüllü, GAR tarafından yürütülen bütün kamuya açık seminer, konferans, eğitim gibi faaliyetlere katılım başvurusu yapma ve koşullar elverdiğince katılma hakkına sahiptir.
h. Gönüllü, katılacağı faaliyetlerden ya da gönüllü olarak destek vereceği dernek çalışmalarından dolayı ek bir mali yüke katlanmak zorunda bırakılmaz.
i. Gönüllü, performansı hakkında geri bildirim alabilir, kurumun işleyişi ve faaliyetleri hakkında geri bildirim verebilir ve kendisinin dahil olduğu faaliyetlerde karar alma süreçlerine dahil olma hakkına sahiptir. Gönüllünün karar alma süreçlerine katılımı, kurum içinde müzakere edilerek sonuca bağlanır.
j. Gönüllünün kişisel bilgileri ve gönüllülük verileri, gönüllünün izni olmaksızın üçüncü kişi ve kurumlarla paylaşılamaz.
k. Gönüllü, bir ihlalle karşılaştığında[1] ilgili koordinatöre başvurabilir. Sürecin ilgili koordinatörle işletilemeyeceği durumlarda, Yönetim Kurulu'na başvurabilir.

Gönüllü sorumlulukları

a. Gönüllülerden üyelerle, çalışanlarla ve diğer gönüllülerle ilişkilerinde GAR'ın başta Ayrımcılığı ve Tacizi Önleme Politika Belgesi’nde belirtilen ilkeler olmak üzere, kurum ilkelerine uyması beklenir.
b. Gönüllüler, şeffaflık ve hesap verilebilirlik ilkeleri çerçevesinde hareket etmeli ve kurumun üyeleri, çalışanları, paydaşları, ortakları ve gönüllüleriyle açık, yapıcı ve şiddetsiz iletişim kurmalıdır.
c.  Her gönüllü için planlanan çalışma programı bellidir ve program gönüllülük sürecinin başında ilgili kurum çalışanı, koordinatörü ya da üyesiyle yapılacak planlamayla belirlenir. Gönüllünün belirlenen plana uymadığı zamanlarda ilgili kişiyi bilgilendirmesi beklenir.
d. Gönüllüler, hem kurumun bilgilerinin hem de GAR'ın yürüttüğü araştırma projelerindeki ve diğer faaliyetlerindeki katılımcıların kişisel bilgilerinin (sosyal medya, iletişim bilgileri, vb.) gizli tutulmasına ve korunmasına özen gösterir (Bkz. Göç Araştırmaları Derneği Kişisel Verilerin İşlenmesi, Korunması ve İmha Edilmesine Dair Politika Belgesi).
e. Gönüllülerin gönüllülük programı kapsamında düzenlenen oryantasyon, eğitim, toplantı ve etkinliklere katılması beklenir.
f.  Araştırma projelerinde görev alan gönüllülerin Göç Araştırmaları Derneği Araştırma Etiği İlkeleri Politika Belgesi’ne riayet etmeleri gerekir.
g. Gönüllülerin, programları dahilinde üstlendikleri görevleri sorumluluk duygusuyla yerine getirmesi beklenir.
h. Her gönüllünün yapılacak değerlendirme (geri bildirim) toplantılarına katılması beklenir.

GAR’ın sorumlulukları

a. GAR, gönüllülerle yapacağı çalışmaların tümünde Ayrımcılığı ve Tacizi Önleme Politika Belgesi’nde ele alınan ilkelere uymakla yükümlüdür.
b. GAR, gönüllülerin ihtiyacına, ilgi alanına ve talebine göre STÖ’ler için düzenlenen atölye ve eğitimlere katılmasını teşvik eder.
c. GAR Göç Araştırmaları Derneği Kişisel Verilerin İşlenmesi, Korunması ve İmha Edilmesine Dair Politika Belgesi uyarınca gönüllünün kişisel bilgilerini korur, üçüncü taraflarla paylaşmaz.
d. Gönüllüye kurumun işleyişi, ilkeleri ve faaliyetleri hakkında oryantasyon verir. Gerektiğinde yürütülecek gönüllü faaliyetle ilgili eğitim verebilir.
e. GAR gönüllü faaliyetin içeriğini, iş tanımlarını ve planını açık bir şekilde gönüllüye bildirir.
f.  Belirli faaliyetler kapsamında gönüllünün harcırahını ve ulaşım masraflarını karşılayabilir.
g. GAR gönüllüye açık, yapıcı ve şeffaf bir geri bildirim mekanizması sunar.
h. GAR, gönüllülerin geri bildirim ve şikayetlerini şeffaflık ve hesap verilebilirlik ilkesi uyarınca değerlendirmekle ve cevap vermekle yükümlüdür.
i.  GAR, özgün kurumsal kültürün geliştirilmesi için gönüllünün sivil toplum ve akademinin farklı sosyal ağlarıyla iletişimde olmasını teşvik eder.

Göç Araştırmaları Derneği Gönüllü Yönetimi Politika Belgesi, 20 Ekim 2023 tarihinde GAR Yönetim Kurulu tarafından kabul edilmiştir. 

* Bu belgenin hazırlanmasında "Kaos GL Gönüllü ve Stajyer Çalışmaları Politikaları Belgesi", "Tarlabaşı Toplum Merkezi Gönüllü Yükümlülükleri Belgesi", "STGM Sivil Toplum Örgütlerinde Gönüllü Yönetimi için Temel Adımlar" başlıklı belgelerden faydalanılmıştır. Bu belge Haklara Destek Kurumsal Hibe Programı kapsamında hazırlanmış olup Hilal Başak Demirbaş ve Evren Ergeç’in destekleriyle tamamlanmıştır.